Grodzisko w Stradowie - wersja werystyczna

Grodzisko Wiślan w Stradowie na Ponidziu, moje wielkie odkrycie ostatnich dni. I nie, nie ujmę słowa odkrycie w cyniczny cudzysłów! Nawet jeśli to wiedza z drugiej ręki, a o grodzisku nawet dość często się pisze - to wciąż jest to miejsce dla mnie wyjątkowe, a przy tym miałam szczęście odwiedzić je w tak spokojnej i bezludnej porze (nie wiem, czy zawsze tak jest, czy tym razem sprzyjał mi los), że stało się dla mnie jakimś miejscem prawie nierzeczywistym, zawieszonym dziwnie między teraz a wtedy, przy czym "wtedy" rozpościera się na stulecia od VIII do XI i jest dla mnie nie-do-pojęcia w rozumowych kategoriach (ciągłość przestrzeni czasu przyprawia mnie zawsze o zawrót głowy nawet przy mniejszych czasowych przepaściach). Były godziny (jak długo? nie wiem, czas tam biegnie inaczej) spędzone na majdanie Zamczyska, wśród prawie słyszanych i prawie widzianych dawnych mieszkańców, na tropieniu śladów dawnych grodowych straży po obwarowaniach okalających majdan wysokimi, zielonymi wałami. I była wielka cisza - tylko wiatr szumiał mocno, to znów cichł, gdy schodziło się na dziedziniec a potem znów wzmagał się i chciał nas strącić z wałów, jedyny pozostały obrońca, pamiętający tamtych sprzed ponad dziesięciu stuleci. 

Jest coś takiego w tamtej przestrzeni, co odróżnia ją od innych, jest jakaś dwoistość. Mój poprzedni wpis o grodzisku w Stradowie ilustrują czarno-białe zdjęcia i myślę, że oddają one pewną prawdę o tamtym miejscu i (niejasnym) czasie. Zdjęcia, które pokażę dziś, będą jasne - przynajmniej jeśli chodzi o przestrzeń. Można by powiedzieć: tak było i tak widziałam... ale nie jestem pewna, które z tych spojrzeń na Stradów jest prawdziwe. Dziś będzie grodzisko w kolorze dla miłośników weryzmu i naturalizmu. Mam nadzieję, że nie wydadzą się przesłodzone. Są w jakiś sposób zapisem tamtej chwili, poznawania, przemierzania; zapisem najbardziej powierzchownej warstwy zdarzeń - choć byłabym szczęśliwa, gdyby udało się odczytać coś, co głębiej. Stratygrafia poznawania. 

Dla mnie na pewno te kolorowe zdjęcia będą przywołaniem wspomnień - jaskrawego słońca, nieba czystego i lekko błękitnego, choć nieprzejrzystego nad południowym horyzontem, co nie pozwalało dostrzec Tatr, ziemi jeszcze trochę zimowej, pokrytej zszarzałą trawą, spod której przebijała świeża zieleń. Okoliczne pola świeżo uprawione, oziminy już wysokie i bardzo jaskrawe w tonie zieleni, inne skrawki pól brązowe, lessowe, zarysowane w regularne wzory - które można odczytać tak, że posiano właśnie jarą pszenicę i jęczmień - ale pewnie można widzieć w nich także zdobienia tej olbrzymiej batikowej chusty złożonej z miliona brązowych, rudych, zielonych, szmaragdowych i seledynowych skrawków.

Na majdanie grodziska (czy nie jest ogromny?) zobaczyłam kwitnący krzew tarniny. Pierwszy, jaki w ogóle widziałam tej wiosny, co tak niechętnie przychodzi w tym roku. Dziedziniec to taka wielka przestrzeń, cały jeszcze w zszarzałej trawie i z daleka nie było widać kwiatów, jedynie zarys krzewu. Dopiero gdy podeszłam bliżej - biel, zapach, delikatne płatki i zieleń i błękit zaraz mocniejsze.

Więc jednak życie, tak.

Proszę mi darować tę całkiem absurdalną liczbę zdjęć. Każde dla mnie coś znaczy i coś przypomina, choć z boku patrząc będzie to zapewne nudny spektakl powtarzalności. Ale czy mogę wyrzucić taką drogę obrzeżoną rzędem wierzb tak archetypiczną, że ze zdziwieniem powitałam jej istnienie w rzeczywistości? Czy mogłabym bez żalu usunąć jedno z ...sięciu ujęć patchworkowych pól i lessowych wąwozów albo tej dzikiej śliwy kwitnącej tam samotnie i zupełnie dla nikogo, w wielkiej pustej przestrzeni, w wielkiej niecce czasu, kwitnącej na przekór wszystkiemu i jakby śpiewającej po cichu starą pieśń o triumfie życia, o wiecznym powrocie.

To wszystko oczywiście nie ma większego związku z konkretną i realną wiedzą o grodzisku w Stradowie, tej należy - jak już wspomniałam we wcześniejszym wpisie - szukać na blogu Stradoviusa (nomen omen?)

I wreszcie zdjęcia. Dla cierpliwych ;-)

Sztafaż ludzki - choć na ogół unikam - tutaj wydaje się uzasadniony dla pokazania realnej wielkości grodziska, stromizny jego obwarowań, głębokości fosy, rozległej przestrzeni majdanu. Pan w czerwonej kurtce, który bardzo pomógł w zilustrowaniu tegoż problematu oddania na zdjęciach rzeczywistej przestrzeni grodziska w Stradowie, to jedyny turysta, jaki w czasie tamtych paru godzin odwiedził grodzisko (i zresztą, w przeciwieństwie do nas nie zabawił długo). Może jakimś trafem tutaj zaglądnie i przeczyta moje podziękowania :-)

I teraz pytanie do najcierpliwszych z cierpliwych, którzy dotrwali aż dotąd: grodzisko w czerni i bieli czy w kolorze?