Jesienna wyprawa do Tyńca

Cudowny Czwartek, w Krakowie piękne październikowe słońce, ciepły a wręcz upalny jak na tę porę roku dzień i dobre wieści - czy potrzeba czegoś więcej, żeby taki dzień na długo został w pamięci? Może jeszcze tylko długi spacer albo wyprawa.  Jesienna wyprawa do Tyńca.

Choć to nieprawdopodobne, ale moja podstępna zagadka z poprzedniego wpisu została rozwiązana (Beata, PAK - gratulacje! Tak, to właśnie do Tyńca postanowiłam się wybrać tego pięknego dnia. O, w tym właśnie miejscu podjęłam decyzję:

Prawda, jak pięknie wygląda Wawel w jesiennym słońcu? Wyprawa do Tyńca, z której relacja zaczyna się pod Wawelem, może być uznana za długą i nużącą... Cóż, nie zaprzeczę! Po prostu nie mogłam się oprzeć dziś, kiedy za oknem szaro, ponuro i deszczowo, pokusie zamieszczenia kilku słonecznych zdjęć. Zawsze jakoś cieplej wtedy. A problem polega na tym, że gdy już dotarłam do Tyńca, to niebo zachmurzyło się, kolory wyblakły, jesień podniosła się mgłą znad Wisły. Dlatego teraz jeszcze jedno słoneczne zdjęcie z Krakowa, a potem już bardzo jesienny Tyniec. Tutaj patrzę sobie z Mostu Grunwaldzkiego na Wawel i Wisłę (przede mną, kilkanaście kilometrów dalej i nieco w lewo, niewidoczny Tyniec).

Czy Wy także lubicie mosty? Spinają, łączą, unoszą się nad wodą, symbolizują dla mnie przyciąganie dwóch różnych rzeczywistości. Stalowe nici porozumienia. A także - taki świat pomiędzy, ciągle w ruchu, dążeniu. Były takie miasta, w których spacerowanie mostami wspominam szczególnie - na pewno Paryż. Mogłam tam chodzić godzinami - drewniane, kamienne, złocone, stalowe i najstarszy, najpiękniejszy le Pont Neuf (czyli... Nowy Most - nowy, bo pierwszy z kamienia, nowoczesny, poprzednie były drewniane, nie zachowały się do naszych czasów i ten najstarszy pozostał ze swoją a-chronologiczną nazwą). A ile literackich tropów wiedzie mostami! Chętnie dowiedziałabym się, jakie to książki, opowiadania, filmy czy piosenki kojarzą się Wam z mostami.

Obawiam się jednak, że zeszłam na bardzo dygresyjne manowce. Poprawiam się zatem i już prowadzę szybko do Tyńca. Jak może niektórzy z Was pamiętają, relacja z wyprawy wiosennej do Tyńca pojawiła się już na moim blogu. Dla przypomnienia: relacja z kwietniowej wyprawy do Tyńca część 1 i Tyniec widziany wiosną, cz. 2. I wreszcie tyniecka studnia. Może ktoś ma chęć na małą podróż w czasie? 

Teraz wersja jesienna. Lubię wracać w znane, ulubione miejsca o różnych porach, przyglądać się, jak się zmieniają. Obserwować, co jest ich stałym, a co zmiennym pierwiastkiem.

Droga do opactwa w ostatnich promieniach słońca:

Tyniec cały jest historią, czas zamknięty w kamieniu. Kamienne bramy, cieniste i mroczne, piękne sklepienia. Nieregularny wątek murów opowiada historię sprzed wieków, bramy, portyki, furty, drzwi - tajemne rytuały przejścia.

I wnętrza kościoła, piękna ambona w kształcie łodzi (znam tylko trzy takie i ta jest jedną z nich)

Historia Tyńca to nie tylko kamień, romańskie kapitele i portale, cegła murów i bramnych portali, nie tylko złoto i przepych baroku i pergamin starych, pięknie zdobionych inkunabułów - ale też przepiękne drewno. Kto był w Tyńcu ten na pewno pamięta piękną drewnianą studnię. I o niej pisałam już wcześniej - TYNIECKA STUDNIA - ale chyba warto dodać kilka nowych zdjęć. Dla mnie to fascynujące miejsce/przedmiot/urządzenie. Przypomnę tylko, że studnię wykuto w 1620 roku, jej szyb ma 40 m głębokości i sięga lustra Wisły. 

 Fascynująca maszyneria:

Drewno, kamień i... drzewo:

Sklepienie oktagonalnej altany, która osłania samą studnię, widziane od wewnątrz:

Czas, przemijanie:

A potem był długi spacer nadwiślańskim wałem. Słońce odeszło już w inne szczęśliwe strony, szlak ku Grodzisku prowadził przez jesienne uroczyska. W takim szarym świetle nie potrafię robić zdjęć - białe niebo, głębokie cienie. Dwa następne obrazy to nie zdjęcia (w moim rozumieniu fotografii amatorskiej, nie poddawanej obróbce), lecz raczej zapis wrażeń, czy jesienne impresje. Ot, dla zabawy:

I spojrzenie z oddali na opactwo w Tyńcu:

Ciągle mam w pamięci słoneczny Tyniec i wspaniałe wapienne skały nad Wisłą pod intensywnym błękitem nieba z mojej kwietniowej, primaaprilisowej wyprawy do Tyńca. A jesienią to całkiem inne miejsce - intensywnie czerwone pnącza oplatają białe skały, budynki opactwa kryją się za jesiennymi liśćmi.

A w lesie przy Grodzisku rosną piękne muchomory. Czy uwierzycie, że po raz pierwszy widzę taki okaz "na żywo"? I tym kolorowym (może trochę niebezpiecznym) akcentem zakończę opis mojej jesiennej tynieckiej wyprawy.

Czy mogę mieć nadzieję, że nie znudził Was ten baaaardzo długi spacer? Chciałam opisać ten dzień i tyniecką wyprawę jako jedną całość - wyszła dość długa opowieść - ale może umili Wam jesienny niedzielny wieczór. Miłej lektury :-)

***

Oglądając po latach te dawne zdjęcia, których szukałam gdzieś w otchłaniach dysku, znalazłam dwa ciekawe, choć technicznie bardzo słabe ujęcia:

Tak wygląda pałacyk w Piekarach położony po przeciwnej stronie Wisły, widziany z tynieckich murów. Wtedy nie miałam o tym pojęcia - nie znałam nawet nazwy tej miejscowości, nie wiedziałam, co to za budynek ani czyjego projektu. Wiedziałam, że muszę zobaczyć go z bliska. I wtem! - chciało by się powiedzieć. Nie minęło nawet sześć lat ;-) i oto proszę, udało mi się przeprawić przez Wisłę (no dobrze, nie przeprawić promem z Tyńca, bo promu wciąż jak nie było tak nie ma) tylko pojechać specjalnie właśnie tam, obejrzeć z bliska pałacyk w Piekarach zmieniający się powoli w smutną ruinę, spojrzeć zza Wisły na Tyniec, zrobić spore kółko po małopolskich drogach, zobaczyć Lanckoronę, dwa drewniane kościoły, kilka przydrożnych kapliczek i... tego samego dnia zjawić się w Tyńcu, by popatrzeć na Piekary z drugiej (a może z pierwszej, bo to już wszystko staje się skomplikowane) strony Wisły. Innymi słowy: "długo myśl, prędko czyń" - jak głosi sentencja na jednej z krakowskich kamienic projektu mojego ulubionego Teodora Talowskiego.

Tutaj można znaleźć wszystkie moje relacje z Tyńca - wracam tam często, nic na to nie da się poradzić. To takie miejsce, gdzie dobrze jest wracać.