Łapacz snów

Łapacz snów, łapacz słów, łapacz słońca.

Słońca.

 

To są pierwsze słowa, jakie piszę tutaj w tym roku, po długiej przerwie, w miejscu, które kiedyś stworzyłam i które na mnie czekało. Nie, żebym jakoś specjalnie zważała na sztuczne cezury, ale Słońce ma przecież swój bieg i od niego to wszystko zależy. I pierwsze słowa będą ku niemu. Moja pogańska dusza od lat cieszy się zimowym przesileniem, bez żadnych rytuałów, bez potrzeby sztucznego odtwarzania słowiańskich, prasłowiańskich obrządków, czymkolwiek byłyby te pojęcia, niewiele przecież w gruncie rzeczy wiemy o ich znaczeniu, o tym, jakie to były kultury i jacy ludzie je tworzyli. Kiedyś ta wiedza była prostsza, jak zresztą każda, gdy poprzestaje się tylko na powierzchownych stwierdzeniach, utartych ścieżkach, tezach nigdy nie udowodnionych, ale tak często powtarzanych, że uchodzą za prawdę. Oto pierwsza dygresja z serii niepotrzebnych, widać nie zmieniłam się aż tak bardzo, jak się obawiałam. To dobrze.

To dobrze, gdyż to pisanie ma pewną celowość i - oprócz terapeutycznych i eskapistycznych - może przynieść też jakieś wartości poznawcze. Może rozpoznam siebie w pisaniu. Kim jest to ja, które pisze? Czy jest tożsame z tym, które trzyma się przy życiu, walczy z przeciwnościami, troszczy się, poddaje, załamuje, rozpacza, podnosi. Obserwuje, czyta, myśli (czasem). Czy jest tożsame z tym codziennym? Czy może z tym, które pisało tu niegdyś? Czy powinno mi zależeć na tej spójności, czy raczej pogodzić się z entropią, rozproszeniem, rozbiciem na atomy świadomości, które dopiero razem może coś tworzą w jakichś ulotnych konstelacjach jak świetliki pod ścianą lasu w czerwcowy wieczór, jak drobne muszki kołyszące się w jednym punkcie wielką chmarą w słońcu.

W słońcu. W Słońcu to wszystko wygląda inaczej. Mój dobry zegar odmierzają słoneczne godziny. Tutaj pokażę jedną z nich. To była ta ostatnia, niezwykła, najpiękniejsza listopadowa zima, która otworzyła przede mną całe okoliczne zimowe przestrzenie. Śnieg zasypał pola, przykrył błoto, szarość, brzydkość tej późnej, ciemnej jesieni. I nie było nikogo i mogłam chodzić kilometrami nie spotykając nikogo, bo też i nikt normalny w tym wiejskim świecie nie poświęca swojej energii na sprawy niepotrzebne i bezcelowe przechadzki. Praca albo jej pozory, tak. Więc to wszystko było dla mnie i tylko dla mnie. Wielki śnieżny płaskowyż podzielony gęsto miedzami, pozszywany tropami saren, podzielony dolinkami, z niewielką rzeczką w dole i gęstą zabudową wsi tam nisko, skąd popołudniami szedł żółty dym rozpalanych pieców. Ale tutaj wysoko powietrze było przejrzyste, mroźne, krystaliczne. Śnieg skrzypiał pod butami. Nie był wcale biały, nigdy nie był. Kolor śniegu jest funkcją Słońca, słonecznych fal, kąta ich padania, gęstości powietrza, całej tej zimowej słonecznej alchemii.

Raz był srebrzysto platynowy, iskrzył się milionami ostrych iskier, kryształów, krawędzi drobnych brylantów, mienił się, rozbłyskiwał tęczowo, lodowaty. Kiedyś, gdy śnieżyca łączyła ziemię z niebem i można było stracić poczucie kierunku tak wszystko było jednakowe, pozbawione struktur, punktów odniesień, niebo w kolorze ziemi i ziemia w kolorze nieba, nieprzejrzyste i miękkie, wtedy nawet nie był biały, tylko pozbawiony koloru i właściwości. Albo innego wieczoru przy silnym mrozie, roziskrzone gwiazdami niebo, szafir, kobalt, ostre i głębokie.

A tamtego popołudnia był złoty. Złoty i turkusowy, złoty i kobaltowy. Ziarnisty i sypki jak piasek na pustyni, kwarc. Fotografowałam nie wiedząc nawet czy to się dzieje naprawdę, czy to śnieg, czy światło, czy piasek, czy jest mi zimno, co znaczy mnie. Fotografowanie łączy ze światem i oddziela człowieka od siebie, od ja. Jest się z przedmiotem, w nasłuchu, w wypatrywaniu przedmiotu, w połączeniu z przedmiotem, tam. Całkowite wyciszenie podmiotowości, natarczywych myśli, introspekcji, nie ma tego, jest cisza.

W ciszy nie myśli się, to znaczy ja nie myślę, tylko coś mnie myśli, są impulsy, jest jakaś podskórna wola, pomysł działania. I tak powstał mój Łapacz Słońca. Łapacz snów. Łapacz słów.

A teraz gdy o tym myślę i wspominam, i analizuję może niepotrzebnie, to widzę tutaj, że dobrze, że wybrałam te zdjęcia na początek tego pisania w nowym miejscu, które kiedyś stworzyłam a które czekało na mnie tyle lat. Bo na tych zdjęciach wiele się łączy, tak jak nitki wełny łączą się w chustę a ściegi sarnich tropów w wielką pajęczynę. Czego to obraz i symbol? Jest na nich to, co dla mnie najważniejsze: jest Słońce, jest moja ziemia. Jest moja zima, która wtedy była mi dana i która otworzyła przede mną wielkie a złudne przestrzenie wolności. Jest moja chusta, a splatanie wełnianych nici, żeby z niczego powstało coś, to jedna z moich ulubionych czynności-przyjemności. Jest pomysł na zdjęcie - a fotografowanie jest dla mnie czymś, czego nie podejmuję się na razie dokładniej opisać. Więc mam tu ważne punkty mojego świata, który teraz, taki mam zamysł, chcę utrzymać ze wszystkich sił, żeby trwał albo żeby chociaż coś po nim zostało. Dlatego piszę. Łapacz słów.

A potem  był już tylko zwykły zachód Słońca.