Drzewo albo sztuka oddychania. Ogród Botaniczny w Krakowie.

Historia pewnego drzewa.
W krakowskim Ogrodzie Botanicznym, na osi biegnącej od budynku Obserwatorium ku położonym w głębi szklarniom, znajduje się piękny staw, który powstał z dawnego starorzecza Wisły.

(Tak na marginesie: ciekawie byłoby prześledzić, jakie jeszcze pozostałości, czy konsekwencje zmiany położenia koryta rzeki odnaleźć można w mieście - ulica Dietla, etc. Ale to pomysł na którąś z kolejnych opowieści). Tymczasem zmierzamy nad brzeg stawu - prowadzi doń malownicza alejka:

Pośrodku stawu, na niewielkiej wysepce, rośnie takie oto drzewo, czy nawet Drzewo:

Już na pierwszy rzut oka widać, że to jakieś kuriozum - i rzeczywiście! Jest to mianowicie cypryśnik błotny, czyli Taxodium distichum, drzewo iglaste pochodzące z południowo-wschodnich terenów USA, które tam, na bagiennych obszarach (pamiętacie Down by Law z Tomem Waitsem? tak mi się skojarzyło ;) może osiągnąć nawet 50 m wysokości, u nas zaś skromne 30 m. Lubi właśnie podmokłe, bagienne tereny - jest tam, na drugim planie:

Przystosowało się do tak nietypowych warunków w ciekawy sposób: otóż wytwarza specyficzny rodzaj korzeni, tzw. pneumatofory - korzenie oddechowe. Gdyby jednak grecki źródłosłów odczytać dosłownie, to pneumatoforos oznacza przenoszący tchnienie/oddech i takie określenie znajdziemy nawet w teologii kościoła greckiego, jak się zdaje. A wracając na ziemię, choć grunt niepewny, korzenie oddechowe to charakterystyczne zgrubienia na korzeniach wystające ponad powierzchnię gleby lub wody, które wyrastają nawet kilka czy kilkanaście metrów od pnia drzewa. Tutaj i tu ciekawy opis i świetne zdjęcie samych korzeni - niestety wiosną czy latem trudno w naszym ogrodzie botanicznym o takie ujęcie - ogród zdecydowanie powinien być otwarty przez cały rok - może napiszmy jakąś petycję ;-)

Jedyny w całym krakowskim arboretum okaz cypryśnika rośnie sobie na tej niewielkiej wysepce.

I oddycha!

Prawda, że piękne?

Podobno dla amatora trudne do odróżnienia od... metasekwoi chińskiej. Moim zdaniem (ale to pewnie moje skrzywienie filologiczne) trudno jest raczej pozostać obojętnym na taką zadziwiającą nazwę, jednak to już temat na następną wędrówkę po Ogrodzie.

Zawsze kiedy widzę tak kuriozalne, imponujące, nieopisane drzewa, przypomina mi się wiersz Miłosza:

(...) I wznosiło się dalej drzewo niedosiężne.
O iste, o istliwe aż do rdzenia. Było.

Wszystkie wpisy poświęcone krakowskiemu Ogrodowi Botanicznemu - a trzeba wiedzieć, że jest to stały punkt moich krakowskich spacerów i jedno z ulubionych miejsc na mojej prywatnej mapie świata - można zobaczyć i przeczytać tutaj: Ogród Botaniczny w Krakowie.

Ogród Botaniczny w Krakowie - wszystkie wpisy na blogu