Przylaszczki w Ojcowie. Zanim przeminie przedwiośnie.

Już niedługo pierwszy dzień wiosny, już za chwilę rozkwitną magnolie i rozpocznie się wielki spektakl wiosennej przyrody, ale jeszcze zanim przeminie przedwiośnie chcę pokazać właśnie je - niepozorne, ukryte w szarych, zeszłorocznych liściach, w ściółce bukowych lasów - przylaszczki.

Piękne przylaszczki, kto o was będzie pamiętał, gdy zakwitną magnolie? Dziś jeszcze przedwiośnie a zanim przeminie, piszę pochwałę przylaszczki!

Piękne przylaszczki wygrzewające się na skałach Góry Koronnej, albo te jeszcze śpiące zimowym snem w Wąwozie Smardzowickim, te rosnące powyżej skały zwanej Rękawica, która  do złudzenia przypomina wielką kamienną dłoń - bo podczas tatarskiego najazdu okoliczna ludność schroniła się w jaskini a sam Bóg Ojciec zasłonił wejście swoją dłonią, by uchronić ludzi i dziś pięciopalczasta wapienna formacja przypomina o tamtym legendarnym zdarzeniu - dość jednak dygresji, bo nie o wielkiej historii się tu dziś mówi ani o legendach, tylko o tych przedwiosennych, bladoliliowych kwietnych drobiazgach.

Był siódmy i ósmy marca, dwa dni w Ojcowie, z których jeszcze nie powstała relacja - niech to będzie do niej wstęp. Dwie wycieczki Doliną Prądnika, trochę podobne itinerarium, a trochę inne, obydwie na Górę Koronną - ten szlak przemierzyłam już wiele razy i nie ma w całym ojcowskim parku piękniejszego. Jeszcze tylko Dolina Sąspowska może się z nim mierzyć, ta jednak, choć piękna, o przedwiośniu na pewno nie zachęca i długo jeszcze będzie panować tam zima. Tymczasem tu, w górze, na skałach Góry Koronnej i Góry Okopy, tam gdzie wysoko ku niebu kierują strzeliste formacje - gotycka katedra natury - sięgająca kilkadziesiąt metrów ponad dno doliny, tutaj przyroda wygrzewa się do słońca i wcześniej rusza wegetacja.

I tak świętowałam sobie dzień imienin i dzień kobiet, nie wierząc specjalnie w ideę ani pierwszego ani drugiego święta, niemniej na pewno jest to przyjemne, że zamiast przywiędłych tulipanów dostałam przylaszczki.  Nie, absolutnie nie jest prawdą to, co teraz sobie pomyślałeś, drogi czytelniku! Przylaszczki zostały wyszukane i wskazane do zdjęć - na tym polegał prezent. Za zerwanie przylaszczki w parku narodowym karałabym najchętniej tą karą, jaką tradycyjnie wymierzało się za kradzież na tureckich targowiskach! Albo - co z większym pożytkiem - lepiej byłoby skazać na długie i ciężkie prace przy sprzątaniu świata.

Pierwsze przylaszczki mają w sobie zaledwie zapowiedź tych późniejszych błękitno-fioletowych dywanów, które ścielą się w bukowych, srebrnych lasach, rozkwitają szybko, jak najszybciej, zaraz potem dołączają się do nich wszędobylskie białe zawilce, szybko, jak najszybciej, zanim na drzewach nie pojawią się liście i dół lasu nie pogrąży się w cienistym półmroku - wyścig do słońca. Na razie bukowy las nie ma ani jednej zielonej plamki na gałęziach, cały krajobraz był w trzech kolorach: rudym, srebrnym i błękitnym. Rudy był dywan z zeszłorocznych bukowych liści, w którym brodziło się po kostki. Srebrne były pnie buków, cóż to za piękne drzewa! Błękitne było niebo nad głową, tym błękitem, jaki zdarza się na przełomie zimy i wiosny, ostrym, jaskrawym. I w tym wszystkim - przylaszczki.

Pierwsze przylaszczki to tylko maleńka plamka błękitu na grubej, pokrytej puszkiem łodyżce. Jeszcze nie obudziły się na dobre, dopiero przecierają oczy:

Później wygrzewają się do słońca i przechodzą przez wszystkie stadia przylaszczkowej urody: 

Urodę tę najlepiej oczywiście widać dopiero wówczas, gdy przylaszczce przyglądasz się z bliska (spróbuj powiedzieć to na głos!) Wtedy dostrzega się najdrobniejsze szczegóły, kolor płatków, ich liczbę, słupki, pręciki, biel i cytrynową żółć. 

Piękne przylaszczki na pożegnanie przedwiośnia. Ale przecież i wiosną jeszcze długo będą zdobić bukowe lasy przy zielonym szlaku zawieszonym wysoko nad Doliną Prądnika.

Tam, gdzie rosną... przylaszczki (poziomki może zresztą też) Oto las bukowy w Ojcowskim Parku Narodowym, przy zielonym szlaku na Górę Koronną, drzewa o srebrnej korze, rude liście u stóp, w nich schowane przylaszczki a nad głową błękit nieba. Czy jest piękniejszy przepis na niedzielny spacer? Tak było rano, gdy Ojców jeszcze był pusty, przed inwazją turystów:

las bukowy w Ojcowskim Parku Narodowym

wysoko nad Doliną Prądnika

To i poprzednie zdjęcie przedstawia widok na Dolinę Prądnika, po prawej białe, wapienne skały Góry Koronnej, wśród których ukryta jest Rękawica. Zielony szlak z pięknymi punktami widokowymi zawieszony wysoko nad doliną.

widok z Góry Okopy na Dolinę Prądnika

A tutaj już masyw Góry Koronnej widziany z dołu - gotycka, wapienna katedra przyrody. Tamtędy biegnie zielony szlak, górą, lasem, powyżej tych fantastycznych formacji skalnych. Można wypatrzeć podest w tzw. ogrojcu Jaskini Ciemnej a powyżej niego, po prawej - słynna skała Rękawica. Jeszcze wyżej - bukowe drzewa o srebrnej korze, gdzie tak dobrze jest wygrzewać się popołudniu, kiedy dno doliny już dawno schowane jest w cieniu.

Sekundę później znajdujemy się sto metrów wyżej i patrzymy na Rękawicę z góry. Oto ona w towarzystwie pięknego, samotnego, uschniętego drzewa. Zawsze kiedy tu wracam zastanawiam się, czy jeszcze będzie, czy nie wyłamią go wichury. Kiedyś widziałam jego zdjęcia sprzed nie tak dawnego czasu - cały w zielonych liściach - dąb. Przed południem te stoki Góry Koronnej ukryte są w cieniu i zdjęcie nie oddaje uroku tego miejsca.

Ale za to po południu! Trzeba fotografować pod światło, bo to nie jest w zasadzie miejsce do fotografowania, tylko do wygrzewania się w słońcu i przyglądania się światu zmrużonymi oczami. Te dwa zdjęcia poniżej to inny dzień, inne przedwiośnie, złote popołudnie sprzed roku:

To jest miejsce, gdzie wracam z uporczywością, która mnie samą zastanawia. Kiedyś uda mi się to wszystko opisać, na pewno, te wszystkie nieustanne powroty - wiosnę, lato, jesień pierwszą i drugą, i dwie zimy, i wszystkie pory przejściowe, i sezony, i kasztele (Ô saisons, ô châteaux, Quelle âme est sans défauts?) odkąd tam wracam niczym potępiona dusza (o, sezony, o, kasztele! dusz bez wad jest niewiele). 

I tak oto, gdy pisze się nocą, można zacząć od portretu leśnych kwiatków i skończyć na francuskich poetach. Ten blog to jedna, niekończąca się dygresja... Tymczasem życzę Wam dobrej nocy i dobrej wiosny!

***

Najważniejsze kategorie:

Ojców i okolice

krajowidoki Małopolski

Jeśli kiedyś powstanie relacja z dwóch dni w Ojcowie, to będzie można ją znaleźć tutaj: przedwiosenny Ojców. Jej ostatni epizod można przeczytać tutaj: Skała 502 albo krajowidoki Małopolski.